Waarom stoppen met ondernemen ook een toekomstplan vraagt

Een hele ondernemerscarrière komt samen in één moment: de overdracht van het bedrijf. Of het nu gaat om een verkoop aan derden of een overname door de kinderen, de inzet is altijd hoog. 'Begin daarom tijdig met het uittekenen van een plan én neem ook de tijd om erover na te denken', zegt Dirk Denies, senior wealth planner bij ABN AMRO.

‘De voorbereiding gaat vaak véél verder dan de meeste ondernemers vermoeden. Wat zit er allemaal in het bedrijf? Is alles overdraagbaar? Bevat het bedrijf onderdelen, zoals cash of vastgoed, die beter of net niet worden meegenomen in de overdracht?… Het is belangrijk om u daarbij te omringen met specialisten. Elk bedrijf en elke overname is uniek.'

‘Een andere cruciale vraag is: hoe wilt u overdragen?’, vult Lara Hadjistratis aan, head of wealth solutions. ‘Wilt u de aandelen verkopen, de assets verkopen, of wilt u het bedrijf overdragen aan de kinderen? Laat u het bedrijf echter na aan een kind, dan maakt het wél fiscaal verschil of u schenkt of verkoopt. Zo is een schenking van een familiebedrijf onder voorwaarden vrijgesteld van schenkbelasting. Dat voordeel geldt in alle gewesten, mits de activiteiten nog enkele jaren (3 of 5) voortgezet worden.'

'Een familiebedrijf erven aan 0%? Dat kan enkel in Wallonië, al moeten de activiteiten nog minstens 5 jaar voortgezet worden. In Vlaanderen en Brussel is er dus een sterkere prikkel om het familiebedrijf bij leven te schenken.’

‘Een vaak vergeten punt zijn persoonlijke borgstellingen’, zegt Denies. ‘Als u die vergeet stop te zetten of over te dragen, dan lopen die gewoon door, zelfs als u niets meer met het bedrijf te maken heeft. Ook aandeelhoudersovereenkomsten of statuten kunnen de overdracht compliceren. Soms zijn er overdrachtsbeperkingen of moet er unanimiteit zijn voor een verkoop.'

'Zorg er ook voor dat u goede afspraken maakt over het verlenen van kwijting door de overnemer aan u als bestuurder , zo niet blijft u aansprakelijk voor beslissingen na uw vertrek. Een overname kan niet alleen gevolgen hebben voor de aandeelhouders zelf, maar ook voor klanten, leveranciers en medewerkers; controleer daarom zorgvuldig alle contracten.’

Wat als u uw kinderen wilt betrekken maar niet meteen de controle wilt overdragen? ‘Dan kan de oprichting van een maatschap interessant zijn’, zegt Hadjistratis. ‘Die laat toe om eigendom en controle van elkaar los te koppelen. Ook een holding kan soelaas bieden, zeker als er meerdere ondernemingen zijn. En als niet alle kinderen dezelfde ambities hebben? Dan kunt u het bedrijf bijvoorbeeld in een vastgoed- en een operationele tak opsplitsen. Zo kan één kind ondernemen, en het andere verhuren.’

Fiscaliteit is voortdurend in beweging, Denk bijvoorbeeld aan de aangekondigde meerwaardebelasting, die ook een impact kan hebben op ondernemers die hun bedrijf verkopen. ‘Wat vandaag geldt, kan binnen drie jaar anders zijn’, waarschuwt Denies. ‘We houden klanten daar continu van op de hoogte, maar niemand heeft een glazen bol. Daarom is het cruciaal om uw planning – zowel zakelijk als privé – regelmatig te herevalueren en, waar nodig, bij te sturen.’

‘Een overdracht is nooit louter een financiële transactie’, besluit Hadjistratis. ‘Het is een emotioneel en strategisch traject, waarin fiscaliteit en juridische aspecten een rol spelen. ABN AMRO combineert daarom juridisch, fiscaal, financieel, familiaal en strategisch advies. Ook ná de overdracht, als de verkoper het ontvangen kapitaal aan het werk wil laten zetten.’