Disruptors: Ondermijnen stablecoins de infrastructuur van banken?

Door de eeuwen heen heeft geld steeds weer een nieuwe vorm gekregen. Munten van (edel)metaal werden papieren bankbiljetten – en bankbiljetten maakten plaats voor digitaal geld waarmee u betaalt via internetbankieren. Stablecoins zijn een volgende stap in deze ontwikkeling. Stablecoins vormen een digitale valuta die vergelijkbaar is met ‘gewoon’ geld – maar dan wel geld waarmee razendsnelle (internationale) betalingen kunnen worden gedaan.

Stablecoins zijn cryptomunten die ontwikkeld zijn om een stabiele waarde te behouden. Die stabiliteit wordt gewaarborgd doordat stablecoins gekoppeld zijn aan traditionele activa. Vaak zijn dat traditionele valuta, zoals de Amerikaanse dollar. Veel cryptovaluta’s zijn erg beweeglijk. Zo kan de waarde van een cryptomunt als Bitcoin binnen enkele uren flink op en neer gaan. Bij stablecoins is dat anders. Stablecoins combineren de stabiliteit van traditionele activa met de voordelen van blockchain-netwerken (de technologie achter cryptomunten).

Stablecoins zouden de bestaande betalingsinfrastructuur op de schop kunnen gooien. Op dit moment zijn betalingen over de grenzen heen vaak duur en verloopt de uitvoering traag. Er zijn meerdere tussenpersonen bij zulke transacties betrokken, er moeten kosten worden betaald en de valutaconversie kan verscheidene dagen in beslag nemen. Stablecoin-transacties worden vrijwel meteen uitgevoerd en kunnen wereldwijd plaatsvinden. Betalingsopdrachten kunnen 24 uur per dag worden opgegeven en de omzetting naar andere valuta’s verloopt gemakkelijk. Om een voorbeeld te geven: een freelancer in Azië die werkt voor een bedrijf in de VS kan zich laten uitbetalen in Amerikaanse dollars, die vervolgens worden omgezet in stablecoins. Die digitale munten worden vervolgens binnen een paar minuten geconverteerd naar de juiste lokale valuta – zonder vertraging en conversiekosten. Ook zijn er regio’s waar de toegang tot fysieke bankfilialen of geldautomaten beperkt is. Stablecoins bieden dan een alternatief voor het opslaan van kapitaal en het veilig uitvoeren van transacties.

Analisten in de financiële wereld verwachten dat het gebruik van stablecoins in de komende jaren een enorme vlucht zal nemen. In 2030 zal mogelijk USD 1,9 biljoen aan betalingen worden uitgevoerd via stablecoin-gerelateerde transacties, volgens een schatting van Citigroup. Als die voorspelling uitkomt, zullen betalingsgiganten zoals Visa, Mastercard en PayPal – maar ook banken – genoodzaakt zijn zich aan te passen. Zij zullen (internationale) betalingstransacties tegen veel lagere kosten moeten gaan uitvoeren. Uiteindelijk betekent dit dat de grenzen tussen crypto en de traditionele financiële wereld gaan vervagen.

Maar de grootste impact van stablecoins wordt misschien wel merkbaar op een heel ander vlak: de obligatiemarkt. De opmars van stablecoins leidt ertoe dat er een nieuwe, onconventionele vraag ontstaat naar Amerikaanse staatsobligaties. In juli 2025 ondertekende president Trump de zogenoemde GENIUS Act – de eerste wetgeving van de Amerikaanse overheid op het gebied van stablecoins. Deze wet vereist dat stablecoins voor 100% gedekt worden door liquide activa zoals Amerikaanse dollars of kortlopende Amerikaanse staatsobligaties (Treasuries). Dit betekent dat uitgevers van stablecoins verplicht zijn om reserves aan te houden met dezelfde omvang als de waarde van hun digitale munten die in omloop zijn.

Stablecoin-platforms zijn daarom een belangrijke speler geworden op de Amerikaanse staatsobligatiemarkt. Tether, de grootste uitgever van stablecoins, houdt inmiddels meer dan USD 127 miljard in Treasuries aan.¹ Hiermee is Tether uitgegroeid tot één van de grootste private houders van Amerikaanse staatsobligaties.² Naarmate de wereldwijde vraag naar stablecoins toeneemt, groeit ook de vraag naar Amerikaanse staatsobligaties. Het gevolg? Neerwaartse druk op de obligatierente, vergelijkbaar met het effect van een kleinschalig obligatie-opkoopprogramma³ (kwantitatieve verruiming⁴), maar zonder dat er een centrale bank aan te pas komt.

^{1. Tether.io, Q2 2025 Attestation Report}

^{2. Er is kritiek geuit op Tether omdat het bedrijf zijn reserves onvoldoende zou laten controleren via audits door derden.}

^{3. Bank for International Settlements. (2023). The footprint of dollar-backed stablecoins in US Treasury markets. BIS Working Papers No. 1270. https://www.bis.org/publ/work1270.pdf}

^{4. Kwantitatieve verruiming is een vorm van monetair beleid waarbij centrale banken de economie ondersteunen door staatsobligaties of andere activa op te kopen. Op die manier wordt de rente omlaag gebracht en de liquiditeit in het financiële systeem verhoogd.}

Europa staat vooralsnog op achterstand. Toegegeven, de Europese Centrale Bank (ECB) onderzoekt of zij eigen digitale munten kan uitgeven (central bank digital currencies; CBDCs). En een consortium van Europese banken werkt aan de ontwikkeling van een stablecoin die gedekt is door euro’s. Maar tot nu toe heeft Europa moeite om het tempo van de digitale-valuta-race bij te houden.

ECB-voorzitter Christine Lagarde heeft gewaarschuwd voor de impact van stablecoins op de financiële stabiliteit en het monetaire beleid. Maar het probleem zit hem niet zozeer in stablecoins zelf. Wat Europa zorgen baart is dat het wereldwijde financiële systeem steeds afhankelijker wordt van digitale munten die gedekt zijn door Amerikaanse staatsleningen en dollars. Dit kan betekenen dat de ECB minder grip krijgt op de inflatie en de monetaire situatie. Het belang van de euro op het wereldtoneel zou dan afnemen. Om een eigen economische en monetaire koers te blijven varen, heeft Europa dan ook een digitale munt in euro’s nodig.

Wij denken niet dat stablecoins een bedreiging vormen voor de financiële stabiliteit. Stablecoins zijn maar in beperkte mate geïntegreerd in de traditionele financiële wereld. Als een grote uitgever van stablecoins zijn reserves verkeerd zou beheren of met een ‘crypto bank run’ te maken zou krijgen, dan zouden de effecten vooral voelbaar zijn op de cryptomarkt. Zorgen over de financiële stabiliteit komen vaak voort uit het feit dat de meeste stablecoins worden gedekt door Amerikaanse dollarreserves. Wij zien dit anders. Stablecoins zijn gekoppeld aan een onderliggende waarde, meestal de Amerikaanse dollar. Het echte risico ontstaat als beleggers de stabiliteit van de onderliggende waarde zelf in twijfel beginnen te trekken. In dat geval kunnen de door dollars gedekte stablecoins in problemen komen.

Nee. Stablecoins zijn niet zonder risico. Stablecoins vallen niet onder depositogarantiestelsels. Daarnaast ontbreken duidelijke regelgeving en consumentenbescherming. Zaken als fraude, hacking en boekingsfouten blijven reële bedreigingen. Wij raden het beleggen in stablecoins dan ook niet aan. We geven de voorkeur aan traditionele beleggingen. U kunt onze visie op die beleggingscategorieën vinden in het artikel Beleggingskansen, dat deel uitmaakt van onze Beleggingsstrategie 2026.

De belangstelling voor stablecoins groeit. Maar we hebben nog een lange weg te gaan voordat deze digitale munten een algemeen geaccepteerd onderdeel zijn van het dagelijkse betalingsverkeer. Vooralsnog worden stablecoins nog maar zelden toegepast als betalingsmethode in de traditionele financiële wereld. Stablecoins hebben te maken met uitdagingen en er kleven risico’s aan. Het is aan de toezichthouders, banken en uitgevende instellingen om deze issues te tackelen. Pas dan zullen stablecoins de kans krijgen om zich te ontwikkelen tot een gangbaar betalingsmiddel.